شکاف زمین ، تمام بافت تاریخی شمال اصفهان را تهدید میکندفرونشست علیه تاریخ!
زهره توکلی
خبرنگار
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در پایان سفرش به اصفهان و در بازدید از پل‌های تاریخی خواجو و سیوسه پل، خبر از بررسی موضوع فرسایش و فرونشست توسط یک تیم پژوهشی داد. سید عزت‌اله ضرغامی عنوان کرده که در بازدید از پل خواجو و سیوسه پل، وضعیت پایه‌های پل‌ها، طاق‌ها و کف آن بررسی و مقرر شد تا گروهی کارشناسی مسأله فرسایش و فرونشست آنها را بررسی کند اما سرپرست معاونت میراث فرهنگی استان اصفهان در گفت و گو با «ایران» عنوان کرده که پدیده فرونشست در این استان موضوع تازه‌ای نیست و سال‌هاست با آن روبه‌رو هستیم.
سیدمهدی موسوی‌موحد می‌افزاید: فرونشست در شهر اصفهان، پدیده‌ای است که به‌دلیل وجود شواهد متقن، قابل انکار نیست اما صحبت‌هایی که آقای ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور به همراه کارشناسان ما در کنار پل خواجو داشتند، در فرصت زمانی اندک و در قالب بازدید انجام شده است لذا با این فرصت اندک نمی‌توان صحبت‌های کارشناسی و دقیقی را مطرح کرد، چون ترک‌های موجود روی این پل‌ها، چندین سال است که وجود دارد. البته دلیل هم نمی‌شود که چون چندین ساله بوده پس فرونشست را به‌دنبال نداشته باشد.
وی تصریح کرد: کل شهر اصفهان و به طور خاص شمال اصفهان، به سمت دشت اصفهان- برخوار که نزدیک می‌شویم پدیده فرونشست را در محدوده اکثر بناهای تاریخی اصفهان می بینیم. این پدیده بویژه در بناهایی نظیر مسجد سید، مسجد علی قلی آقا و در مجموع، کل بافت تاریخی موجود در قسمت شمالی شهر اصفهان وجود دارد.
موسوی‌موحد گفت: حدود یک و نیم سال است که یک تیم مشاور از سوی شهرداری اصفهان در حال بررسی گستره پدیده فرونشست در این شهر هستند و به تبع آن، ما هم به طور مستمر در حال پایش و رصد هستیم تا ببینیم به چه نتیجه‌ای می‌رسیم.
وی با تأکید بر اینکه، انکارناپذیر است که سطح آب در دشت اصفهان پایین رفته و باعث پدیده فرونشست شده است، گفت: اتفاق فرونشست برای امروز و دیروز یا چند سال اخیر نیست بلکه فرونشست، پدیده‌ای است که در گذر زمان رخ می‌دهد. بسته بودن آب به روی زاینده رود و پایین رفتن سطح آب که بتدریج اتفاق می‌افتد، به مرور باعث بروز این پدیده می‌شود.
موسوی‌موحد با بیان اینکه ممکن است پدیده فرونشست را از 20 سال قبل داشته باشیم اما هم اکنون به طور خاص این پدیده قابل مشاهده و ملموس است، افزود: این پدیده سال‌ها قبل اتفاق افتاده اما هم اکنون اثرات آن را روی بناهای روی سطح زمین می‌گذارد. در حال حاضر بسیاری از خیابان‌های اصفهان بخصوص قسمت شمال شهر، این مشکل را دارند.
وی ادامه داد: اگر آقای وزیر درخصوص پل خواجو و سیوسه پل صحبت کردند آنجا بستر رودخانه و سنگی است لذا پدیده فرونشست در آنجا نسبت به بناهایی نظیر مسجد جامع و… در شمال شهر، کمتر است. هر چه به سمت جنوب اصفهان می‌رویم، به‌دلیل وجود کوه زبره و اینکه سنگ بستر نزدیک سطح زمین قرار گرفته است، این مشکل کمتر دیده می‌شود. هر چه از رودخانه به سوی شمال شهر که به سمت دشت اصفهان- برخوار است، می‌رویم چون عمق سنگ بستر تا عمق 300متری می‌رود، پدیده فرونشست را بیشتر داریم.
این مسئول اظهار داشت: در شمال شهر، خانه‌های تاریخی و حتی خانه‌هایی که طی چند سال اخیر نیز ساخته شده است در یک ردیف همه ترک‌های مشخص می‌خورند و این قضیه کاملاً مشهود است. این وضعیت حتی در قیمت زمین‌های این منطقه تأثیر گذاشته است و با افت شدید مواجه شده‌اند.
ترک‌های 15ساله پل‌های تاریخی
وی افزود: این ترک‌ها در پل خواجو و سیوسه پل کمتر است و طی 10 تا 15سال اخیر وجود داشته است لذا مشکل ما فقط این 2 پل نیست چون اتفاقاً این نقاط، بستر سنگی دارند و پایه‌های قوی آن توسط معماران آن دوره یعنی در 400 سال قبل ایجاد شده است.
بالا رفتن وندال‌ها از حفاظ پل‌های تاریخی
وی درباره ضرورت ایجاد حفاظ برای پل‌های خواجو و سیوسه پل که وزیر میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی کشور در این سفر اشاره کرده بود نیز اظهار داشت: از سال‌ها قبل درباره ضرورت داشتن یا نداشتن حفاظ برای این پل‌های تاریخی صحبت‌های زیادی انجام شده بود چون متأسفانه طی 3دهه اخیر چند نفر بر اثر سقوط از این پل‌ها دچار آسیب شده یا جان خود را از دست داده‌اند.
این مسئول افزود: 3سال قبل برای سیوسه پل به‌صورت آزمایشی نرده گذاشته شد. نرده‌هایی که با سیم بکسل بود و از فاصله دور دیده نمی‌شد. همچنین اتصال آنها به کف است و ارتباطی با بدنه پل ندارد.
وی ادامه داد: در صحبت آقای وزیرعنوان شد پل خواجو و دیگر پل‌های تاریخی باید این حفاظ را داشته باشند چون خطرناک است. در خطرناک بودن آن، تردیدی وجود ندارد اما در این باره با پدیده وندالیسم (تخریب کنترل نشده اشیا و آثار فرهنگی) هم مواجه هستیم چون متأسفانه برخی از مردم از این نرده‌هایی که گذاشته می‌شود، بالا می‌روند بنابراین ایجاد این نرده‌ها، به جز ایجاد مشکلات بصری، خودش آسیب دیگری است.
خبرنگار
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در پایان سفرش به اصفهان و در بازدید از پل‌های تاریخی خواجو و سیوسه پل، خبر از بررسی موضوع فرسایش و فرونشست توسط یک تیم پژوهشی داد. سید عزت‌اله ضرغامی عنوان کرده که در بازدید از پل خواجو و سیوسه پل، وضعیت پایه‌های پل‌ها، طاق‌ها و کف آن بررسی و مقرر شد تا گروهی کارشناسی مسأله فرسایش و فرونشست آنها را بررسی کند اما سرپرست معاونت میراث فرهنگی استان اصفهان در گفت و گو با «ایران» عنوان کرده که پدیده فرونشست در این استان موضوع تازه‌ای نیست و سال‌هاست با آن روبه‌رو هستیم.
سیدمهدی موسوی‌موحد می‌افزاید: فرونشست در شهر اصفهان، پدیده‌ای است که به‌دلیل وجود شواهد متقن، قابل انکار نیست اما صحبت‌هایی که آقای ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور به همراه کارشناسان ما در کنار پل خواجو داشتند، در فرصت زمانی اندک و در قالب بازدید انجام شده است لذا با این فرصت اندک نمی‌توان صحبت‌های کارشناسی و دقیقی را مطرح کرد، چون ترک‌های موجود روی این پل‌ها، چندین سال است که وجود دارد. البته دلیل هم نمی‌شود که چون چندین ساله بوده پس فرونشست را به‌دنبال نداشته باشد.
وی تصریح کرد: کل شهر اصفهان و به طور خاص شمال اصفهان، به سمت دشت اصفهان- برخوار که نزدیک می‌شویم پدیده فرونشست را در محدوده اکثر بناهای تاریخی اصفهان می بینیم. این پدیده بویژه در بناهایی نظیر مسجد سید، مسجد علی قلی آقا و در مجموع، کل بافت تاریخی موجود در قسمت شمالی شهر اصفهان وجود دارد.
موسوی‌موحد گفت: حدود یک و نیم سال است که یک تیم مشاور از سوی شهرداری اصفهان در حال بررسی گستره پدیده فرونشست در این شهر هستند و به تبع آن، ما هم به طور مستمر در حال پایش و رصد هستیم تا ببینیم به چه نتیجه‌ای می‌رسیم.
وی با تأکید بر اینکه، انکارناپذیر است که سطح آب در دشت اصفهان پایین رفته و باعث پدیده فرونشست شده است، گفت: اتفاق فرونشست برای امروز و دیروز یا چند سال اخیر نیست بلکه فرونشست، پدیده‌ای است که در گذر زمان رخ می‌دهد. بسته بودن آب به روی زاینده رود و پایین رفتن سطح آب که بتدریج اتفاق می‌افتد، به مرور باعث بروز این پدیده می‌شود.
موسوی‌موحد با بیان اینکه ممکن است پدیده فرونشست را از 20 سال قبل داشته باشیم اما هم اکنون به طور خاص این پدیده قابل مشاهده و ملموس است، افزود: این پدیده سال‌ها قبل اتفاق افتاده اما هم اکنون اثرات آن را روی بناهای روی سطح زمین می‌گذارد. در حال حاضر بسیاری از خیابان‌های اصفهان بخصوص قسمت شمال شهر، این مشکل را دارند.
وی ادامه داد: اگر آقای وزیر درخصوص پل خواجو و سیوسه پل صحبت کردند آنجا بستر رودخانه و سنگی است لذا پدیده فرونشست در آنجا نسبت به بناهایی نظیر مسجد جامع و… در شمال شهر، کمتر است. هر چه به سمت جنوب اصفهان می‌رویم، به‌دلیل وجود کوه زبره و اینکه سنگ بستر نزدیک سطح زمین قرار گرفته است، این مشکل کمتر دیده می‌شود. هر چه از رودخانه به سوی شمال شهر که به سمت دشت اصفهان- برخوار است، می‌رویم چون عمق سنگ بستر تا عمق 300متری می‌رود، پدیده فرونشست را بیشتر داریم.
این مسئول اظهار داشت: در شمال شهر، خانه‌های تاریخی و حتی خانه‌هایی که طی چند سال اخیر نیز ساخته شده است در یک ردیف همه ترک‌های مشخص می‌خورند و این قضیه کاملاً مشهود است. این وضعیت حتی در قیمت زمین‌های این منطقه تأثیر گذاشته است و با افت شدید مواجه شده‌اند.
ترک‌های 15ساله پل‌های تاریخی
وی افزود: این ترک‌ها در پل خواجو و سیوسه پل کمتر است و طی 10 تا 15سال اخیر وجود داشته است لذا مشکل ما فقط این 2 پل نیست چون اتفاقاً این نقاط، بستر سنگی دارند و پایه‌های قوی آن توسط معماران آن دوره یعنی در 400 سال قبل ایجاد شده است.
بالا رفتن وندال‌ها از حفاظ پل‌های تاریخی
وی درباره ضرورت ایجاد حفاظ برای پل‌های خواجو و سیوسه پل که وزیر میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی کشور در این سفر اشاره کرده بود نیز اظهار داشت: از سال‌ها قبل درباره ضرورت داشتن یا نداشتن حفاظ برای این پل‌های تاریخی صحبت‌های زیادی انجام شده بود چون متأسفانه طی 3دهه اخیر چند نفر بر اثر سقوط از این پل‌ها دچار آسیب شده یا جان خود را از دست داده‌اند.
این مسئول افزود: 3سال قبل برای سیوسه پل به‌صورت آزمایشی نرده گذاشته شد. نرده‌هایی که با سیم بکسل بود و از فاصله دور دیده نمی‌شد. همچنین اتصال آنها به کف است و ارتباطی با بدنه پل ندارد.
وی ادامه داد: در صحبت آقای وزیرعنوان شد پل خواجو و دیگر پل‌های تاریخی باید این حفاظ را داشته باشند چون خطرناک است. در خطرناک بودن آن، تردیدی وجود ندارد اما در این باره با پدیده وندالیسم (تخریب کنترل نشده اشیا و آثار فرهنگی) هم مواجه هستیم چون متأسفانه برخی از مردم از این نرده‌هایی که گذاشته می‌شود، بالا می‌روند بنابراین ایجاد این نرده‌ها، به جز ایجاد مشکلات بصری، خودش آسیب دیگری است.